Galdera teorikoak Fisika hautaproba (3,4)

1. Islapena deritzon fenomenoan, uhin bat bi inguruneren arteko bananketa-gainazalera iristean, uhina itzuli egiten da lehenengo ingurunera, uhin higiduraren energiaren parte bat eramanez eta hedapen norabidea aldatuz.

Islapenaren legeak;

-Ispi erasotzailea, bananketa-gainazalaren eraso-puntuko normala eta izpi islatua plano berean daude.

-Eraso-angelua, e, eta islapen angelua, i, berdinak dira.

Muga-angelua, L 90º ko errefrakzio-angeluari dagokion eraso-angeluari deritzo.

Eraso angeluak hori baino handiagoak badira, argi guztia islatu egiten da, hau da, ez da errefrakziorik ematen eta argia ez da ingurune batetik bestera igarotzen ; islatu egiten da bakarrik. Fenomeno honi islapen osoa deritzo.

Errefrakzioa deritzon fenomenoan, uhin bat bi inguruneren arteko bananketa-gainazalera iristean, sartu egiten da bigarrenean eta bertan hedatu egiten da, uhin higiduraren energiaren parte bat eramanez eta hedapen norabidea aldatuz.

Errefrakzioaren legeak;

-Izpi errefraktatua, normala eta izpi erasotzailea plano berean daude.

-Eraso angeluaren sinuaren eta errefrakzio-angeluaren sinuaren arteko erlazioa konstantea da, eta uhin higidurak bi inguruneetan dituen hedapen-abiaduraren arteko erlazioaren berdina. Kantitate konstante horri bigarren inguruneak lehengoarekiko duen errefrakzio-indize erlatiboa deritzo n₂₁.

2. Uhina polorizatu gabe dagoela esan ohi da, denbora pasatu ahala inguruneko partikulen oszilazio-norabide guztiak probabilitate  berekoak direnean; edo bestela uhina norabide desberdinetako oinarrizko uhin askoren gainezartzez osatuta dagoenean. Baldintza hori betetzen ez denean, uhinak polarizaturik daudela esaten dugu.  Bi motatakoak izan daitezke; zuzen edo lineala; zirkularra edo eliptikoa.

Uhin geldikorrak: Norabide berean baina aurkako noranzkoan hedatzen ari diren anplitude eta maiztasun bereko bi uhinen interferentziaz sortzen diren uhinei deritzogu. Uhin geldikorra harmonikoa da, osagaien maiztasuna berekoa eta beraren anplitudea A_r denborarekiko independentea da.

Ekuazioa: y_r=2Acos(kx)sin(wt)= A_r sin (wt)

Uhin geldikorra sabelak cos(kx)=+/-1 betetzen deneko puntuetan daude, hau da A_r maximoa denean. Horrela adierazten dira sabelak: x= n λ/2

Uhin geldikorra nodoak cos(kx)=o betetzen deneko puntuetan daude, hau da A_r nulua denean. Horrela adierazten dira nodoak: x= (2n+1) λ/4

Ondoz ondoko bi sabel edo bi nodoren arteko distantzia λ/2 da eta ondoz ondoko sabe eta nodo baten arteko distantzia, aldiz λ/4

Bi uhin geldikor mota daude:

a)Hari bateko uhin geldikorrak

-Bi muturrak finko dituen haria, musika tresnak kasu. Uhin geldikor posibleetako bakoitzak , bere uhin-luzera eta maiztasun propioak ditu. Beraz,

λ _n= 2L/ n    n=1,2,3… (sabel kopurua)        f_n= nv/2L

                     L hariaren luzera

-Mutur batean finkaturiko haria:

λ _n = 4L/(2n+1)        f_n= (2n+1)v/ 4L

b)Hodietako uhin geldikorrak:

Hodiaren barnean aurkako norantzetan hedatzen ari diren bi uhinen arteko gainazarpen emaitza, luzetarako uhin geldikorra da.

-Bi muturretatik irekitako hodiak:

λ _n= 2L/ n                           f_n= nv/2L

-Mutur bakar batetik irekitako hodiak:

λ _n = 4L/(2n+1)        f_n= (2n+1)v/ 4L